Πλουμή - Παραγιουδάκης

Γιατί πρέπει να ανησυχούμε για επικείμενη λειψυδρία;


Με μια ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο γεωλόγος Χαράλαμπος Φασουλάς κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τον κίνδυνο λειψυδρίας που δείχνει πιο ορατός από ποτέ.


Γράφει χαρακτηριστικά:

Η Πηγή του Αλμυρού Ηρακλείου είναι από τις μεγαλύτερες της χώρας με παροχή που κυμαίνεται από 2 – 40 m3 το δευτερόλεπτο! (βλπ σχετικό διάγραμμα). 


Ουσιαστικά εκφορτίζει γύρω στα 275 εκατομμύρια m3 νερού το χρόνο, περίπου το ¼ της συνολικής κατανάλωσης στην Κρήτη. Το νερό του προέρχεται από τρεις περιοχές, το περισσότερο από τον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη, μια ποσότητα από το Στρούμπουλα και την Κέρη, και δυστυχώς μια ποσότητα από τη θάλασσα, και γι’ αυτό το νερό είναι αλμυρό.
Ένα χαρακτηριστικό της πηγής είναι ότι επειδή τροφοδοτείται κυρίως από τα νερά του Ψηλορείτη, κάθε χρόνο για περίπου δυο μήνες στα τέλη Φλεβάρη με Μάρτη, όταν αρχίζει να λειώνει το χιόνι, το νερό είναι πόσιμο! Μάλιστα επειδή αυτή η περίοδος συνδυάζεται με τις μεγαλύτερες παροχές, πάνω από 150 εκατ. κυβικά γλυκού νερού καταλήγουν και αυτά μαζί με τα υπόλοιπα στη θάλασσα. Η πηγή είναι συνεπώς ένας πολύ καλός δείκτης για την κατάσταση των υπόγειων υδάτων και κυρίως για τα νερά που κινούνται μέσα στα βουνά για να καταλήξουν στη θάλασσα και τα οποία αντλούμε εμείς με τις γεωτρήσεις. Επειδή μάλιστα βρίσκεται στο μέσο του νησιού είναι ένας καλό παράδειγμα για όλη την Κρήτη.
Φέτος η στάθμη μέσα στη τεχνητή λίμνη της πηγής, όπως φαίνεται από τις σχετικές φωτογραφίες των περασμένων ημερών, βρίσκεται στο επίπεδο που συνήθως είναι το καλοκαίρι!





Η σύγκριση είναι συμβατή με τις φωτογραφίες του Ιούνη του 2016 και του Σεπτέμβρη 2007, όπου βλέπουμε να έχει εμφανιστεί η μικρή ακτή δίπλα στον τοίχο του φράγματος, ενώ και η στάθμη βρίσκεται στο ύψος της οροφής του υπόγειου αγωγού που διοχετεύει το νερό έξω από το φράγμα. Τις τελευταίες μέρες μάλιστα η στάθμη φαίνεται να έχει υποχωρήσει γρήγορα περίπου μισό μέτρο, σχηματίζοντας σκαλοπατάκια στην όχθη. Καμία σχέση συνεπώς η σημερινή στάθμη με την αντίστοιχη προπέρσινη (που δεν ήταν και από τις καλύτερες υδρολογικά χρονιές) όπου τότε το νερό σχεδόν σκέπαζε τα δέντρα της όχθης!
Με απλά λόγια λοιπόν, αντί στα τέλη του Φλεβάρη με αρχές Μάρτη να έχουμε τις μέγιστες χειμερινές παροχές του φυσιολογικού έτους, φέτος έχουμε μέσα στο χειμώνα τις παροχές του καλοκαιριού και του φθινοπώρου! Ο Αλμυρός αναμένεται να παρουσιάσει μια από τις χαμηλότερες παροχές του και ίσως μάλιστα καταγραφεί και αρνητικό ρεκόρ.
Δυστυχώς η κατάσταση είναι πολύ κακή και θα γίνει ακόμα χειρότερη αφού στα βουνά μας το χιόνι είναι πλέον ελάχιστο, βροχές δεν βλέπουμε να έρχονται, σε αντίθεση με το καλοκαίρι που έρχεται γοργά μαζί με την άνοδο της θερμοκρασίας.
Θα πρέπει συνεπώς να αρχίσουμε να ανησυχούμε σοβαρά, γιατί όχι μόνο έχουν αδειάσει τα φράγματα, αλλά με τη φετινή ανομβρία που συνεχίζεται, πολύ σύντομα θα αδειάσουν και οι υπόγειες δεξαμενές. Το καλοκαίρι λοιπόν αναμένεται δραματικό από άποψη λειψυδρίας και το μόνο που μπορεί να μας σώσει είναι ο άμεσος περιορισμός της σπατάλης, από το επίπεδο του πολίτη στο σπίτι του, μέχρι τους μεγάλους καταναλωτές (τη γεωργία και τον τουρισμό) και η ορθολογική διαχείριση πλέον του νερού σε όλο το νησί.