Χριστόφορος Παπακαλιάτης: «Θα μπορούσε ο έρωτας να είναι η απάντηση στην κρίση»

 

Συνέντευξη στον Μανόλη Φούμη

Ευχάριστος, απλός, πολυτάλαντος, τελειομανής ... Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης έκανε το «άλμα» προς την μεγάλη οθόνη με το «Αν ...» και κέρδισε τις εντυπώσεις. Ο Ηρακλειώτης δημιουργός, κατάφερε να προσφέρει στο κοινό άλλη μια άρτια παραγωγή, μια ιστορία από δυο διαφορετικές οπτικές γωνίες, με κοινά πρόσωπα και γεγονότα, ένα σενάριο με ήρωες έρμαια των καταστάσεων και συνθήκες που ίσως και να μας οδηγήσουν σε ένα θετικότερο τρόπο σκέψης. Κοινός παρανομαστής όλων; Ο έρωτας, ένα στοιχείο που ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης γνωρίζει να διαχειρίζεται καλά σε κάθε του δουλειά άλλωστε!

Μπορεί να μην έχουμε δει ακόμα το «Αν ... », όπως όμως όλα δείχνουν, έκανες μια ακόμα σπουδαία δουλειά εν μέσω κρίσης. Πόσο εύκολο είναι αυτό για έναν δημιουργό; Πόσο εύκολο είναι να δημιουργείς μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής κρίσης;

Από τη μια, πρακτικά, δεν είναι εύκολο, ουσιαστικά όμως νομίζω ότι ανεξάρτητα με την εποχή την οποία μπορεί να βιώνουμε, σε οποιαδήποτε εποχή, όταν θέλεις κάτι όταν αγαπάς κάτι και θέλεις να το κάνεις,βρίσκεις τον τρόπο να το κάνεις.

Η κρίση μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης;
Σε πολλά πράγματα ναι. Δηλαδή, στο σενάριο αυτό, θα ήταν ένα διαφορετικό εάν δεν υπήρχε η κρίση, θα υπήρχε ένα διαφορετικό φόντο. Δηλαδή, το ίδιο ακριβώς σενάριο εάν το έγραφα πριν από δύο ή τρία χρόνια ή πριν από πέντε ή πριν από οκτώ, νομίζω ότι θα ήταν τελείως διαφορετικό. Κάθε εποχή δηλαδή είναι και το φόντο της ιστορίας μας.

Τι σε ενέπνευσε εσένα για το ΑΝ;

Δεν υπήρχε κάτι συγκεκριμένο που να με ενέπνευσε, ούτε υπήρχε μια συγκεκριμένη στιγμή που να αποφάσισα, νομίζω ότι ήταν μικρές διαφορετικές ανάγκες και σκέψεις που με το χρόνο απλά ωρίμασαν και έτσι πήρα την απόφαση να το κάνω, να κάνω το πρώτο βήμα στον κινηματογράφο.

Πόσο εύκολο ήταν αυτό το πρώτο βήμα; Θεώρησες ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για να κάνεις;

Ναι, νομίζω ότι δεν ήταν κάτι δύσκολο μέσα μου, ήταν κάτι που δες το σαν μια λογική εξέλιξη κάποιων πραγμάτων. 

Η ταινία αναφέρεται σε ένα έρωτα. Ένα έρωτα στην εποχή της κρίσης και των μεγάλων αλλαγών. Είναι ο έρωτας η απάντηση – ή αν προτιμάς – μια από τις απαντήσεις σε αυτό που ζούμε;

Σε τόσο σκληρές και τόσο αδιέξοδες εποχές θα μπορούσε να είναι ο έρωτας μια απάντηση. Ο έρωτας γενικότερα όμως νομίζω ότι λειτουργεί ανεξάρτητα με το τι μπορεί να συμβαίνει στην πραγματικότητα, δεν μας ρωτάει, βρίσκει αυτός πάντα τον χώρο του και πάντα έρχεται, δεν καθορίζεται από την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι εχθρός του έρωτα εξάλλου.

Σωστά ... Η φτώχια φέρνει γκρίνια, όπως λέγεται. Πόσο πολύ επηρεάζει η οικονομική κρίση τη σχέση ενός ζευγαριού;

Ακριβώς όπως το είπες και τα δύο ισχύουν και τα δύο πιστεύω ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες να συμβούν ... Όλα εξαρτιόταν από το πόσο αληθινή είναι η σχέση, πόσο αληθινή είναι η αγάπη και πόσο ουσιαστική και πόσο αν θέλεις τα θεμέλια της σχέσης μπορούν να κρατήσουν. Αλλά ότι είναι δύσκολο, επειδή όλοι σε μια κοινωνία ζούμε, ασυζητητί το περιβάλλον καθορίζει πάρα πολλά πράγματα... Δυστυχώς... Το υπογραμμίζω αυτό το δυστυχώς, δέχομαι ότι σίγουρα παίζει ρόλο.

Μας δίνει μήνυμα αισιοδοξίας η ταινία;

Από ό,τι μου λένε στο τέλος της ταινίας, ναι.

Βρισκόμαστε βυθισμένοι σε ένα τέλμα χωρίς να υπάρχει κάποια αχτίδα φωτός. Η αισιοδοξία γενικότερα, εκλείπει. Προσωπικά είσαι αισιόδοξος;

Νομίζω πως ναι, από φύση και θέση είμαι αισιόδοξος, τουλάχιστον έτσι πιστεύω για τον εαυτό μου και είμαι από τους ανθρώπους που βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο όχι μισοάδειο.

Η ιδέα για τη συμμετοχή του Αντωνάκη και της Ελενίτσας, το αγαπημένο ζεύγος Κοκοβίκου, πώς προέκυψε;

(γέλια) Πώς μου ήρθε αυτή η ιδέα; Κατ' αρχήν έχουν τον ρόλο των αφηγητών στην ιστορία, με έναν τρόπο που καλύτερα είναι να μην προδώσουμε τώρα για να το δει ο κόσμος, μπαίνουν και μέσα στον μύθο και όταν το έγραφα ήθελα δύο ανθρώπους οι οποίοι να μπορούν να εκπροσωπούν αν θέλεις μια προηγούμενη γενιά, το παρελθόν σαν να λέμε, το οποίο όμως είναι τόσο απαραίτητο για το παρόν. Χωρίς το παλιό άλλωστε, δεν μπορεί να υπάρξει το καινούργιο. Έτσι ήθελα να είναι δύο άνθρωποι οι οποίοι να μπορούν να μιλάνε και να πείθουν τον θεατή για το ότι υπάρχει ακόμα αληθινή αγάπη.

Όταν το έγραφα λοιπόν, σκέφτηκα ότι ένα ζευγάρι με το οποίο εγώ τουλάχιστον έχω μεγαλώσει και είναι αναφορά στις παλιές ελληνικές ταινίες, θα ήταν ωραίο να υπήρχε ακόμα. Ο Αντωνάκης και η Ελενίτσα Κοκοβίκου να είναι ακόμα μαζί. Επικοινώνησα με την κ. Κοντού και τον κ. Κωνσταντίνου, επικοινώνησα και με τον κ. Τσαβέλλα που έχει και τα δικαιώματα της ταινίας και συμφωνήσαμε. Ουσιαστικά, στο δικό μου το μυαλό και στο δικό μας το σενάριο, υπάρχουν ακόμα αυτοί οι δύο ήρωες και σχολιάζουν την επικαιρότητα και όλα αυτά που συμβαίνουν σε σχέση με τον Δημήτρη και τη Χριστίνα, τους ήρωες του παραμυθιού.

Το «ΑΝ» προβληματίζει τον καθένα μας σε διάφορα στάδια της ζωής του. Εσένα πιο είναι το πιο σημαντικό ΑΝ που έχεις πει στην καριέρα σου;

Εννοείταιπώς μας προβληματίζει όλους. Νομίζω δεν έχουν απάντηση αυτά τα αν. Δεν έχουν απάντηση... Αν εγώ όταν ήμουν πιτσιρίκι στα δεκαπέντε μισό που ήμουν τότε, δεν είχα πάει στο σπίτι της γιαγιάς μου εκείνο το Σάββατο και δεν είχα ανοίξει εκείνο το περιοδικό, δεν θα είχα δει και εκείνη την αγγελία. Τα αν επί της ουσίας, υπάρχουν στο μυαλό όλων μας, αλλά ποτέ δεν μπορούμε να τα απαντήσουμε με τη λογική.

Πιστεύεις στη μοίρα;

Πιστεύω τόσο όσο να μην καθορίζομαι από αυτήν και να μην αφήνω τις κινήσεις μου σε αυτήν. Πιστεύω στη μοίρα από τη μια, από την άλλη όμως πιστεύω ότι όλα είναι θέμα κινήσεων, σκέψεις. Πιστεύω και στο μυαλό μου δηλαδή, δεν είμαι άνθρωπος που απλά θα κάθεται ακίνητος και θα παρακολουθεί τα πράγματα να συμβαίνουν.

Θέατρο, τηλεόραση ή κινηματογράφος;

Νομίζω ότι το καθένα είναι και μια διαφορετική εποχή στη ζωή μου. Το θέατρο βέβαια παράλληλα υπήρχε πάντα, έμπαινα – έβγαινα στο θέατρο για το λόγο ότι δεν προλάβαινα να κάνω περισσότερο θέατρο, με τη σκηνοθεσία, με τα γραψίματα, με τα γυρίσματα, με όλη την επιμέλεια της κάθε δουλειάς. Ήταν αδύνατον. Αλλά πάντα έβρισκα χρόνο ανάμεσα στις δουλειές και έκανα θέατρο. Τώρα τι είναι αυτό που αγαπάω περισσότερο, είναι σαν να ρωτάς για τρεις διαφορετικούς κόσμους, ο καθένας έχει και τα καλά του.

Στο «Αν ... » γράφεις το σενάριο, σκηνοθετείς και πρωταγωνιστής. Πόσο εύκολο είναι να γίνονται και τα τρία από ένα άτομο – ειδικά το κομμάτι της σκηνοθεσίας και της υποκριτικής;

Κοίταξε, η σκηνοθεσία, το σενάριο και η υποκριτική είναι τρεις διαφορετικοί ρόλοι, όταν αυτοί οι ρόλοι ασκούνται από έναν άνθρωπο, τότε τα πράγματα πολλές φορές μπερδεύονται και είναι τρεις ρόλοι που από τη μια συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον, από την άλλη όμως πολλές φορές ανταγωνίζονται ή παλεύουν μεταξύ τους. Προσπαθώ να βρίσκω πάντα μια ισορροπία, κάποιες φορές κερδίζω, κάποιες φορές χάνω, είναι τρία διαφορετικά κομμάτια μου, το καθένα και σε διαφορετική εποχή.

Δηλαδή, πρώτα είναι το κομμάτι του σεναρίου, αμέσως μετά είναι το κομμάτι του πως θα σκηνοθετήσω κάτι, πως να διδάξω έναν ηθοποιό, πως θα στήσω την σκηνή, πώς θα ζητήσω από το συνεργείο να αφηγηθούν τη σκηνή και το τρίτο κομμάτι, που πολλές φορές είναι και αυτό που αν θέλεις χάνει κιόλας, γιατί είμαι πάρα πολύ κουρασμένος απ' όλη αυτή τη διαδικασία, είναι το κομμάτι που στέκεσαι μπροστά στην κάμερα και αρχίζεις και μπαίνεις στο ρόλο του ηθοποιού.

Πάντως τα καταφέρνεις περίφημα και σε αυτή την ταινία!

Ναι, μέχρι στιγμής τουλάχιστον αυτό δείχνουν τα πράγματα, ελπίζω να συνεχίσει να συμβαίνει. Αν δω ότι αρχίζω σε ένα από τα τρία κομμάτια να μένω πίσω ή να θέλω κάτι άλλο νομίζω ότι με το χρόνο θα γίνει και αυτό.

Είσαι όμως τελειομανής Χριστόφορε. Δεν δέχεσαι «εκπτώσεις» πουθενά ...

Ούτε στη δουλειά μου ούτε στη ζωή μου. Εξάλλου η δουλειά μου είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ζωής μου, γιατί αυτά που γράφω ενώ μπορεί να είναι ιστορίες, παραμύθια, έχουν πολλά στοιχεία προσωπικά του Χριστόφορου. Και έχουν κι ένα δικό μου στυλ πραγμάτων ή πως εγώ αντιλαμβάνομαι το γύρω μου, νομίζω ότι από φύση είμαι τελειομανής σε αυτό το πράγμα, είμαι τελειομανής σε οτιδήποτε αγαπάω να στο πω έτσι.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σε ρωτήσω για τα επόμενα σχέδιά σου, εάν υπάρχει κάτι που να είναι ανακοινώσιμο ...

Δεν είναι ανακοινώσιμο γιατί ακόμα είμαστε στην αρχή, τώρα κάνουμε την πρεμιέρα 29 του μηνός, θα κατεβούμε και στην Κρήτη, έχουμε Θεσσαλονίκη, έχουμε γενικά μία περιοδεία στην Ελλάδα, αλλά τα επόμενα σχέδιά μου είναι πρώτα ο Θεός όταν ξεκινήσει αυτή η ταινία, να ξεκινήσω την επόμενη.

Εμείς να ευχηθούμε καλή επιτυχία, τόσο στο ''Αν, όσο και σε κάθε επόμενο σχέδιο που έχεις και ανυπομονούμε να σε δούμε στο Ηράκλειο.

Σ' ευχαριστώ ... Κι εγώ χαίρομαι και χαίρομαι πάρα πολύ που θα παιχτεί στο Ηράκλειο, το Ηράκλειο που είναι η πόλη μου και ο κόσμος που αγαπάω πάρα πολύ και έχω περάσει πολύ χρόνο από τη ζωή μου και θα συνεχίσω να περνάω πολύ χρόνο εκεί, να περάσει καλά μέσα σε όλο αυτό το παραμύθι για το οποίο δουλεύουμε εδώ και ένα χρόνο.

«Αν ... »

Πρωταγωνιστούν

Χριστόφορος Παπακαλιάτης (Δημήτρης)
Μαρίνα Καλογήρου (Χριστίνα)
Μάρω Κοντού (Ελενίτσα)
Γιώργος Κωνσταντίνου (Αντωνάκης)
Θέμις Μπαζάκα (Μητέρα Δημήτρη)
Μαρία Σολωμού (Μαρία)
Βασίλης Χαραλαμπόπουλος (Βασίλης)
Φάνης Μουρατίδης (Γιώργος)
Τάκης Σπυριδάκης (Μπάρμαν)
Τάσος Ιορδανίδης (Γιάννης)
Ακύλλας Καραζήσης (Παραγωγός)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία - Σενάριο: Χριστόφορος Παπακαλιάτης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάννης Δασκαλοθανάσης
Σκηνικά: Γιώργος Γεωργίου
Κοστούμια: Μαρία Κοντοδήμα
Μοντάζ: Στέλλα Φιλιπποπούλου
Ηχοληψία: Μαρίνος Αθανασόπουλος
Μουσική: Κώστας Χρηστίδης
Παραγωγή: Village Plus Productions
Συμπαραγωγή: ΟΤΕ TV, ALPHA
Οργάνωση Παραγωγής: Κώστας Σούσουλας
Διανομή: Village